Wanneer je merkt dat je kind wordt gepest wil je er natuurlijk alles aan doen om hem of haar te helpen. Begrijpelijk en heel belangrijk!
Je kind heeft een eerste stap gezet en dat is al erg knap. Het is namelijk niet gemakkelijk voor een kind om hierover te praten.
Maar hoe kun je hier als beste op reageren. Omdat pesten veel voorkomt, kan het zijn dat u als kind mogelijk ook bent gepest. Dan kan het lastig zijn je eigen emoties voor je te houden.
Ik geef 8 tips voor ouders hoe je nu een goed gesprek kunt voeren over het pesten, waardoor het zich begrepen voelt en het pesten durft aan te pakken.
1. Heb een open houding
Probeer je eigen mening, oplossingen en emoties achterwege te laten en met een open houding te luisteren naar wat je kind vertelt. Probeer eens alleen te luisteren, vragen te stellen en begrip te tonen en geef je kind het gevoel dat je alle tijd hebt.
2. Geef je kind erkenning en begrip
Het is belangrijk om je kind te laten merken dat je hem begrijpt. En dat je hem volledig accepteert, ook als hij het lastig vindt om te gaan met dat hij gepest wordt. Met het 3-stappenmodel kun je je kind erkenning geven.
3. Bespreek hoe het pesten gaat
Bespreek met je kind wie hem pest, hoe dat gaat, wanneer, hoe hij reageert. Heb hierbij aandacht voor zijn beleving: vraag hoe je kind dit vindt en hoe hij zich voelt als ze iets lelijks zeggen of doen. Ook hierin is het belangrijk om niet meteen je eigen mening te geven en je kind erkenning te geven voor wat hij voelt en denkt over het pesten.
4. Maak onderscheid tussen plagen en pesten
Vraag je kind naar het verschil tussen plagen (leuk, allebei lachen) en pesten (één gemeen, de ander verdrietig) en laat je kind bedenken of dit pesten of plagen is. Vraag je kind of iemand hem expres pijn heeft gedaan/iets lelijks heeft gezegd en of de ander weet dat hij jou heeft pijn gedaan. Soms ervaren kinderen plagen als pesten en door dit te bespreken, is een kind soms opgelucht: ‘O, het was blijkbaar grappig bedoeld’.
5. Vraag je kind wat hij denkt waarom hij wordt gepest
Misschien is je eerste neiging ‘Dat ga ik toch niet vragen, dan denkt hij straks dat het zijn schuld is?!’. Toch houdt deze vraag gepeste kinderen vaak bezig; waarom word ik gepest? Het is dan heel helpend om dit bespreekbaar te maken en te kijken hoe jouw kind hierover denkt. Voordeel hiervan is dat je je kind kunt helpen te bedenken dat het niet aan hem persoonlijk ligt. En je kunt uitleggen dat de pester zich eigenlijk ook niet fijn voelt en nog moet leren hoe hij op een leuke manier kan omgaan met andere kinderen.
6. Vraag je kind naar zijn oplossing
Kinderen hebben vaak al een manier gevonden om te gaan met het pesten. Zo was er een jongen in mijn praktijk die ’s morgens opstond met de gedachte: ‘Vandaag wordt vast een leuke dag en gaan ze mij niet pesten’. Je kunt je kind de volgende vragen stellen:
- Wat zeg of doe jij nu om het pesten op te lossen?
- Zorgt deze oplossing ervoor dat ze geen vervelende dingen meer zeggen/je niet meer slaan/uitschelden/etc.?
- Wat zou je nog meer kunnen doen op te lossen? Zou … misschien ook kunnen helpen? Hoe doen andere kinderen dat?
- Wanneer is het je al eens gelukt om het zo aan te pakken? Hoe kunnen anderen/kan ik jou hierbij helpen?
Door deze vragen te stellen, help je je kind om zelf na te denken hoe het pesten kan worden aangepakt. Dit betekent niet dat jij vindt dat het zijn schuld is en hij het in zijn eentje moet oplossen. Je laat hem zien dat je in hem gelooft dat hij dit kan (met hulp van anderen) en zet hem daarmee in zijn eigen kracht. Dit zorgt voor zelfvertrouwen en zelfrespect bij je kind.
7. Bedenk samen wat jullie gaan doen om het pesten aan te pakken
Maak samen met je kind een plan om het pesten aan te pakken. Hoe gaat jouw kind reageren op het pesten? Wie of wat kan jouw kind daarbij helpen? En wat ga jij als ouder doen om je kind te helpen? Stem hierbij af op wat jouw kind aangeeft. Als je kind het eerst zelf wil proberen op te lossen, dan kun je hierin ondersteunen met tips hoe hij dit kan doen. Bijv. wat hij kan zeggen, zijn houding, hulp vragen aan de juf, etc. Zo ondersteun jij jouw kind in leren voelen en aangeven van zijn grens.
8. Complimenteer je kind
Niet overbodig als je kind gepest wordt: geef je kind complimenten. Bijv. dat hij het pesten al zo lang vol heeft gehouden, zo zijn best doet op school ook al heeft hij het moeilijk met het pesten, goede oplossingen heeft verzonnen om het pesten vol te houden. Maak het persoonlijk: ‘Wat vind je ervan dat je het al zo lang hebt volgehouden’ of ‘Wat knap van jou dat je dat zo oplost’.